Widać jednak upał szkodzi.
Nadeszły gorące, letnie dni – a wraz z nimi burze. Nie tylko w przyrodzie, ale także wokół tak zwanego „pekinu” - czyli warszawskiego PKiN.
Podobnie, jak groźne fronty atmosferyczne powstają wówczas, gdy ścierają się różne masy powietrza, tak i w przypadku „burzy” wokół PKiN mamy starcie zwolenników hucznego jubileuszu tego budynku z orędownikami jego wyburzenia. Pewnej pikanterii całej sprawie dodaje fakt, że pomysł wyburzenia PKiN lansowany przez p.Sowińca jest powtórzeniem dość starej idei byłego już (na szczęście!) ministra i marszałka Sikorskiego...
Klawiatury blogerów „Salonu24” sprawa PKiN rozgrzała do czerwoności. Poziom emocji sięgnął zenitu. Nie chcę uczestniczyć w dyskusji na temat walorów architektonicznych „pekinu” - uważam go za dość nieudolną kopię amerykańskich (też zresztą niezbyt pięknych) „sky scrappers” z lat 1910/1930 (Sowiec zawsze mieli kompleks USA) – jedyną różnicą jest wielkość „platformy” z której wystaje „wieża”. Wiele razy musiałem obejść PKiN – to kawał drogi, ale coż, dusza może hulać, jak za grunt nie trzeba płacić.
Ze swej strony chciałbym podkreślić coś innego – każdy budynek, każde zrealizowane założenie urbanistyczne to świadkowie swych czasów. Usunięcie świadków nie zmieni historii. Wyburzenie PKiN nie spowoduje, że znikną z historii takie fakty jak „kult jednostki”, festiwal młodzieży z 1955 r, czy też pamiętne przemówienie Gomułki z trybuny na pl.Defilad w 1956 r.
PKiN to taki świadek – a także pewnego rodzaju przypomnienie czasu, w którym Polska była całkowicie zależna od decyzji podejmowanych przez obce mocarstwo i jego lokalną agenturę. Jednak budynki Hotelu Polonia, gmachy PASTA i PKiN, Rotunda PKO, Domy Centrum, Dworzec Centralny, wieże Marriotta oraz Centrum Finansowego, czy Złote Tarasy tworzą historię rozwoju miasta – w której bywały różne „zakręty i zawirowania”, ale jednak witalność okazała się silniejsza.
Czy PKiN jest symbolem czasów dominacji sowieckiej – oczywiście, że tak! Ale taki symbol jest również pożyteczny, przypomina bowiem te smutne czasy sprzed „VIII Plenum KC KPZR”. Jeśli już stoi – to wykorzystajmy go właściwie – jako element ciągłości naszej historii! Niech przypomina „poznański Czerwiec 1956”, nadzieje związane z „październikowymi” zmianami politycznymi, budowę „Ściany Wschodniej” ulicy Marszałkowskiej (to jeszcze „za Gomułki”), Dworca Centralnego (to już „za Gierka”), w końcu „Złotych Tarasów”. To przecież najlepsza ilustracja wyzwalania się Polski spod dominacji sowieckiej.
Twierdza Alhambra jest niewątpliwie symbolem dominacji Maurów i władzy kalifatu Grenady. Przy ul.Królewskiej w Krakowie znajduje się zbudowane przez Niemców osiedle dla urzędników GG, które wygląda jak żywcem przeniesione z Wrocławia (że o „obcej tkance” arustriackiej i niemieckiej na Wawelu już nie wspomnę).
W Coventry zdecydowano się pozostawić jako memento ruiny zbombardowanej przez Niemców starej katedry stawiając obok nową. Osmanowie nie zburzyli Hagia Sophii – wykorzystywali ten prawie 1000 letni kościół jako meczet. Dziś (dzięki światłemu Ataturkowi) jest to muzeum obu kultur.
Zapewne PKiN nie dorównuje i nigdy nie dorówna takim zabytkom. Ale to jest część naszej historii – taka sama, jak zwycięstwo w Bitwie Warszawskiej (warto je wreszcie godnie upamiętnić) oraz rozpaczliwy opór Żołnierzy Niezłomnych. To kawał naszej (także i mojej – rocznik 1948) historii – a więc proszę nie organizować mi tutaj orwelowskiego „Ministerstwa Prawdy”.
